Наранд шарах, наранд түлэгдэх нь хорт хавдрын хамгийн аюултай хэлбэр болох меланома, хамгийн түгээмэл хэлбэр болох гадны эс ба хавтгай хучуур эдийн хавдар үүсгэдэг. Гэхдээ яг энэ хүчин зүйлийг хянах боломжтой юм. Бусад ноцтой аюулын адил наранд арьсаа хамгаалаарай.
Аль мужууд наранд түлэгдэх магадлалтай вэ? Флорида, Калифорниа эсвэл жилд олон тооны нартай өдрүүдтэй бусад муж улсууд гэж та бодож магадгүй юм. Гэвч үнэн хэрэгтээ ихэнх тохиолдолд наранд түлэгдэх тохиолдол Колорадо, Айова, Мичиган, Индиана, Вайомингд бүртгэгддэг. “Бүх зүйл зан үйлийн зуршилтай холбоотой бололтой. Хойд оршин суугчид далайн эрэг дээр хэвтэх магадлал бага байдаг тул наранд нухацтай ханддаггүй”гэж Мичиганы их сургуулийн дерматологич Тимоти М. Жонсон хэлэв.
"Ихэнх хүмүүс нарны туяа аюултай гэдгийг мэддэг ч хүмүүс зохисгүй авирладаг" гэж Др. Жонсон хэлэв. "Нарнаас өөрийгөө хамгаалснаар бид зөвхөн түлэгдэлтээс гадна эрт хөгшрөлт, арьсны хорт хавдар үүсэхээс өөрийгөө хамгаалдаг."
Доктор Жонсон үргэлжлүүлэн: “Нарнаас хамгаалах нь ялангуяа залуу байх үед маш чухал байдаг. Учир нь 18-аас доош насны хүмүүс наранд түлэгдэлтийн 80% -ийг хариуцдаг. Бага наснаас суулгасан нарнаас хамгаалах зуршил нь меланома үүсэх эрсдлийг бууруулдаг."
Доктор Жонсон хэлэхдээ зөвхөн нарнаас хамгаалах нь чухал биш, бас өөрийгөө хэрхэн зөв хамгаалахаа мэддэг байх хэрэгтэй. “Судалгаанаас харахад нарнаас хамгаалах тосыг хэрэглэхдээ бид арьсанд хангалттай түрхдэггүй, эсвэл бүх биеэ хамгаалдаггүй. Тиймээс хамгаалалтын нөлөө нь бидний бодож байснаас мэдэгдэхүйц доогуур болж, ихэнх тохиолдолд шошгон дээр амласан зүйлийн тал хувьд ч хүрэхгүй байна."
Доктор Жонсоны өгсөн хамгийн шилдэг зөвлөгөөг энд оруулав: “Наранд хорин минутаас илүү хугацаагаар байх гэж бодож байсан үедээ хамгаалах хэрэгслийг ашигла. Гадуур гарахаас гучин минутын өмнө цөцгий түрхээрэй. Ялангуяа нүүр, чих, гартаа тос түрхэхдээ болгоомжтой байгаарай. Хоёр цагийн дараа саад тотгорны үр нөлөө дуусна гэдгийг санаарай. Усанд орсны дараа шууд хамгаалалтыг дахин түрхэх шаардлагатай байна."
Хавдар судлалын үндэсний хүрээлэн 150,000 гаруй иргэдээс судалгаа авч, өмнөх арван хоёр сарын хугацаанд америкчуудын 32% нь наранд түлэгдсэн болохыг тогтоожээ. Түлэгдсэн хүмүүсийн дунд 18-аас доош насны залуучуудын тоо 80% байв. Нарны туяа нь арьсны хорт хавдрын эрсдлийг 3 дахин нэмэгдүүлдэг.